Rối loạn sắc tố melanin được xem là một trong các nguy cơ gây nên những hệ lụy về thẩm mỹ trên làn da (tăng sắc tố, sạm, nám, tàn nhàng) hay thậm chí liên quan đến các vấn đề về sức khỏe (béo phì, tiểu đường, tim mạch,..) không mong muốn. Vậy làm thế nào để nhận biết và hạn chế xảy ra tình trạng này? Hãy cùng tham khảo ngay trong bài viết dưới đây bạn nhé!
Melanin là sắc tố quy định màu da, màu tóc và màu mắt của mỗi người. Bên cạnh đó, chúng còn góp phần tạo nên hàng rào bảo vệ tự nhiên cho da. Melanin thường được tạo ra từ những tế bào biểu bì tạo hắc tố - có tên khoa học là melanocytes, thường phân bổ ở lớp đáy của tầng thượng bì.
Sắc tố melanin chủ yếu hình thành bởi:
Sự tác động trực tiếp của men Tyrosinase
Những tác nhân từ môi trường, chủ yếu đến từ tia UV của ánh nắng mặt trời
Thay đổi nội tiết tố
Thần kinh (Căng thẳng kéo dài)
Melanin giống như con dao hai lưỡi, chúng có thể vừa bảo vệ làn da bạn, vừa trở thành thủ phạm khiến da trở nên sạm nám. Khi da tiếp xúc với tia UV vượt quá sự bảo vệ của melanin, cơ thể bắt buộc sẽ sản sinh ra lượng melanin nhiều hơn. Tăng sắc tố melanin sẽ khiến da chúng ta trở nên thâm sạm, nhanh chóng xuất hiện nám và tàn nhang. Da tiếp xúc với tia UV càng cao, nguy cơ bị nám sẽ càng tăng, chân nám từ đó cũng càng sâu, gây khó khăn cho công cuộc điều trị sau này.
>>> Xem thêm: Tăng sắc tố melanin: Nguyên nhân và cách điều trị khoa học
Mỗi người trong chúng ta đều sẽ sở hữu ba loại melanin chủ yếu:
Eumelanin: Bao gồm hai loại chính: nâu và đen
Có vai trò trong việc tạo ra các sắc độ màu tối ở tóc, mắt và da
Những trường hợp tóc có màu đen hoặc nâu sẽ xuất phát từ những sự pha trộn của 2 loại eumelanin đen và nâu
Trường hợp người có mái tóc vàng khi và chỉ khi cơ thể chỉ sở hữu một lượng nhỏ eumelanin nâu và không có sự tồn tại của eumelanin đen
Pheomelanin: Hỗ trợ việc tạo sắc độ màu cho môi và núm vú.
Trong trường hợp nếu bạn sở hữu mái tóc màu đỏ, điều đó đồng nghĩa với việc lượng pheomelanin và eumelanin trong cơ thể bạn là ngang nhau
Neuromelanin: Có vai trò quan trọng trong việc giữ chức năng kiểm soát màu sắc của các tế bào thân kinh. Bằng mắt thường sẽ không thể quan sát được
>>> Xem thêm: Cách làm giảm sắc tố melanin trong da hiệu quả
Sắc tố melanin sinh ra là để bảo vệ da. Khi chúng ta tác động bất kỳ điều gì gây “sang chấn” hoặc nguy hiểm cho làn da, lập tức tế bào melanocyte sẽ báo động để cơ thể nhanh chóng tăng trưởng sự sản sinh sắc tố melanin nhằm bảo vệ da, phòng chống các bệnh lý về ung thư da.
Đơn cử một số các trường hợp có tác động “thô bạo” với làn da có thể kể đến như:
Để da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài
Thoa thuốc rượu, kem trộn, corticoid
Sử dụng peel da, lột tẩy quá mức
Dùng máy móc năng lượng cao, sai kỹ thuật
Lăn kim (phi kim) gây viêm da, nhiễm trùng da, tạo nên các tổn thương quá nặng
Dùng thuốc dạng uống gây tăng sắc tố trên da
Tình trạng rối loạn sắc tố melanin còn có tên gọi thông dụng chính là rối loạn sắc tố da. Đây là một dạng bệnh lý xảy ra khi hắc sắc tố melanin tăng sinh không kiểm soát tại những vùng da nhất định trên cơ thể. Chúng gây nên những mảng sẫm màu hoặc nhạt màu rõ rệt so với các vùng da còn lại với đa dạng kích thước và hình dạng khác nhau
Một số dấu hiệu nhận biết tình trạng rối loạn sắc tố melanin mà bạn có thể tham khảo bao gồm:
Những vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như vùng da mặt, cổ và da tay sẽ xuất hiện những đốm nâu/ đồi mồi rõ rệt. Chúng có thể phân bố rải rác hoặc cũng có thể tập trung thành nhiều mảng nhỏ trên da.
Phụ nữ trong các giai đoạn thai kỳ, sau sinh, mãn kinh và tiền mãn kinh thường có nguy cơ cao bị rối loạn sắc tố melanin do sự thay đổi nội tiết tố đột ngột trong cơ thể. Từ đó dẫn đến nguy cơ làn da dễ xuất hiện tình trạng thâm, sạm, tàn nhang, thậm chí là nám da.
Khi da bị hoặc phải chịu tổn thương, thường sẽ có nguy cơ xuất hiện sự sẫm màu rõ rệt so với những vùng da lân cận. Dù cho vết thương đã bình phục và lành lặn trở lại. Đây cũng là một trong những dấu hiệu thể hiện tình trạng rối loạn sắc tố melanin.
Một số biểu hiện lâm sàng của chứng rối loạn sắc tố melanin bao gồm: rụng tóc, tăng cân hoặc giảm cân khó kiểm soát, mệt mỏi và mất ngủ thường xuyên, giảm ham muốn tình dục,...
>>> Xem thêm: Da bị nám nhẹ là do đâu? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả khi nám mới xuất hiện
Tia UV từ ánh nắng mặt trời đã từ lâu được xem là một đối thủ đáng gờm với “hàng rào bảo vệ làn da”. Dù da chúng ta có thuộc trạng thái khỏe mạnh, da nhạy cảm hay da đang điều trị thì việc phòng tránh nắng luôn là một trong những yếu tố cần được xem trọng để duy trì làn da khỏe đẹp. Khi tia UV tiếp xúc trực tiếp với làn da, cơ thể sẽ nhanh chóng sản sinh ra sắc tố melanin nhằm mục đích tạo nên hàng rào bảo vệ da khỏi những tác hại tiêu cực từ ánh nắng mặt trời.
Tuy vậy, nếu như để da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời gian quá lâu sẽ tương đương với việc cơ thể sản sinh ngày một nhiều lượng melanin cần thiết để bảo vệ da cho đến mức độ gia tăng khó kiểm soát. Điều đó dẫn đến việc hình thành những vùng da sẫm/ tối màu như đốm tàn nhang, nám, sạm da.
Vì thế, để hạn chế tối đa việc rối loạn sắc tố melanin xuất hiện, mỗi người chúng ta cần xây dựng thói quen sử dụng kem chống nắng đều đặn mỗi ngày trước khi ra ngoài.
Do thay đổi nội tiết tố
Thống kê cho thấy, có đến 90% phụ nữ sau sinh, trong giai đoạn thai kỳ hoặc trong thời kỳ tiền mãn kinh thường sẽ dễ dàng mắc phải tình trạng rối loạn sắc tố melanin. Do thiếu hụt estrogen và progesterone, gây biến động nội tiết tố trong cơ thể. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành các vết sạm nám, tàn nhang.
Do tổn thương da gây nên
Mỗi khi làn da chịu tổn thương, cơ thể sẽ lập tức sản sinh ra các tế bào biểu bì để thực hiện nhiệm vụ “lấp vá” lại vùng da đang bị hở hoặc mất đi ấy một cách nhanh chóng và kịp thời nhất có thể. Song song đó, lượng melanin tại vùng da này cũng sẽ được sản sinh gấp nhiều lần hơn dẫn đến hiện tượng da tối màu. Tình trạng này chính là sự gia tăng rối loạn sắc tố melanin.
Như những thông tin đã cung cấp trên, lượng melanin trong cơ thể tiết ra hầu hết là để bảo vệ làn da trước ánh nắng mặt trời. Vì thế, việc chống nắng mỗi ngày cực kỳ quan trọng. Và quan trọng hơn cả khi phải lựa chọn một sản phẩm chống nắng có độ quang phổ vừa đủ, có chất lượng an toàn lành tính, cũng như mang đến hiệu quả bảo vệ tuyệt đối cho làn da.
Ứng cử viên sáng giá nhất cho trường hợp bảo vệ làn da khỏi sự rối loạn sắc tố melanin lúc này chính là kem chống nắng đến từ nhà Eucerin - một hãng dược mỹ phẩm của Đức: Sun Serum Double Whitening SPF 50+. Sản phẩm có kết cấu mỏng nhẹ, hấp thụ nhanh chóng và được chứng minh lâm sàng và da liễu với khả năng dung nạp tốt, ngay cả với làn da nhạy cảm, không chỉ bảo vệ da mà còn giúp dưỡng sáng da một cách hiệu quả.
Sun Serum Double Whitening SPF 50+ vượt trội hơn hẳn với nhiều thành phần bảo vệ da tuyệt vời:
Công nghệ Spectral quang phổ rộng: Đóng vai trò như một lá chắn hoàn hảo cho da trước tác hại từ tia UVA/UVB và ánh sáng xanh.
Glycyrrhetinic Acid: Giúp cơ chế bảo vệ được nâng cao và đồng thời tái tạo ADN của da.
Thiamidol: Nâng cao khả năng ức chế sản sinh melanin ngay tại gốc tế bào sắc tố. Nhờ đó, giảm thâm nám và dưỡng sáng da.
Nhằm giúp giảm tình trạng rối loạn sắc tố melanin hiệu quả, chúng ta có thể tham khảo một số phương pháp sau:
Bổ sung Omega 3 cho cơ thể một cách tích cực: Những nghiên cứu khoa học đều đưa ra cùng một kết luận rằng, bổ sung omega-3 trong việc ngăn ngừa và điều trị những bệnh liên quan đến nội tiết tố ở phụ nữ vô cùng hiệu quả. Bởi chúng thực hiện tốt nhiệm vụ trong việc tạo nên hàng rào bảo vệ cơ thể khỏi sự viêm nhiễm, giúp cơ thể chống lại nguy cơ mất tế bào thần kinh vùng đồi thị hữu hiệu.
Thường xuyên tập thể dục: Việc luyện tập thể dục thể thao đều đặn sẽ góp phần giúp tăng lượng testosterone, endorphins, hormone tăng trưởng. Hỗ trợ cơ thể gia tăng sản sinh hệ thống miễn dịch, đào thải glucose ra khỏi cơ thể một cách nhẹ nhàng, nhanh chóng và hiệu quả. Phương pháp này không chỉ giúp cơ thể duy trì được sức khỏe tốt, mà còn giúp cơ thể giảm viêm, giảm thiểu sự mất cân bằng hoặc rối loạn sắc tố melanin hữu hiệu
Ngủ đủ giấc: Việc đầu tư thời gian cho giấc ngủ chất lượng: 8h/ ngày được xem là phương pháp tuy đơn giản nhưng lại hiệu quả trong việc cân bằng nội tiết. Việc thiếu ngủ có khả năng gây rối loạn “đồng hồ sinh học” cơ thể người. Tác động đến hormone trong cơ thể, tạo nên tâm lý căng thẳng dẫn đến sự thay đổi tiêu cực không đáng có của các huyết thanh: catecholamin, glucocorticoid, prolactin và hormone tăng trưởng
Mong rằng bài viết trên đã mang đến cho bạn nhiều kiến thức hữu ích và đồng thời giúp bạn bỏ túi được một số phương pháp hỗ trợ cải thiện rối loạn sắc tố melanin hiệu quả nhé!
