Bạn có thể làm gì – Khi da bị mụn trứng cá?

Có khoảng 70-80% dân số bị mụn trứng cá ở các mức độ khác nhau. Trong một số trường hợp mụn ở mức độ nhẹ và trung bình, người bệnh thường không dùng thuốc để điều trị các triệu chứng. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia da liễu ngay cả khi các triệu chứng mới xuất hiện hoặc còn nhẹ, bởi sự can thiệp của dược phẩm có thể giúp ngăn ngừa tình trạng chuyển biến nặng nề hơn cũng như các hậu quả có thể để lại (ví dụ như sẹo).

Các phương pháp điều trị không dùng thuốc tiêu biểu như: sản phẩm tẩy trang, nước hoa hồng, hạt tẩy tế bào chết, chất dưỡng ẩm và kem che khuyết điểm có thể được mua trực tiếp ở hiệu thuốc mà không cần chỉ định từ bác sĩ. Những sản phẩm này giúp tẩy sạch, vệ sinh và chăm sóc da bị mụn trứng cá. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể thay đổi một số thói quen hàng ngày của mình để hạn chế các triệu chứng và kiểm soát sự tiến triển của mụn trứng cá.

>>> Xem thêm thông tin về: Cách trị mụn bọc Nặn mụn xong nên làm gì Cách trị mụn đầu đen ở mũi Các bước skincare cho da mụn Sau khi nặn mụn nên làm gì Skincare cho da dầu mụn Mụn đầu đen ở mũi Các bước chăm sóc da mụn Mụn bọc ở cằm Mụn bọc ở mũi

Việc quan trọng trước khi quyết định liệu pháp điều trị là phải nhận biết được các triệu chứng của mụn trứng cá. Các liệu pháp dành cho mụn trứng cá ở mức độ nhẹ và trung bình thường có chủ đích giải quyết một trong bốn (hoặc nhiều hơn) những tình trạng của da bao gồm:

• Giảm sự bài tiết bã nhờn, qua đó kiểm soát chứng viêm da tăng bã nhờn.
• Đẩy nhanh tiến độ phát tán tế bào da ở bề mặt, qua đó kiểm soát sự tăng sừng.
• Tiêu diệt và ngăn ngừa sự thâm nhập của vi khuẩn.
• Giảm viêm nhiễm, làm dịu các nốt sần và mụn mủ.

Mụn trứng cá là một loại bệnh rất hay gặp và thường bắt đầu xuât hiện trong độ tuổi dậy thì khi cơ thể cả nam và nữ trải qua sự biến đổi hóc-môn nam. Các hóc-môn này kích thích tuyến bã nhờn sản xuất nhiều hơn mức cần thiết (chứng viêm da tăng bã nhờn).

Quá trình tăng tiết bã nhờn kết hợp với sự tích tụ các lớp tế bào chết sẽ dẫn đến lỗ chân lông bị bít tắt. Hiện tượng này khiến các vách nang phình lên, dần hình thành mụn đầu trắng, hoặc mụn đầu đen nếu phần bít tắt ấy ở gần bề mặt da.

Mụn sẩn (hay mụn mủ) là vùng da bị ửng đỏ với các chất cặn trắng tích tụ ở trung tâm, xuất hiện khi nang lông đã bị bịt kín trở nên viêm hoặc nhiễm trùng. Sự tắc nghẽn và viêm nhiễm ngày càng trầm trọng sâu trong tuyến bã nhờn khiến hình thành một cục u đầy mủ dưới bề mặt của da có tên gọi là mụn nang (u nang). 

Mụn thường xuất hiện trên mặt, vai, ngực và lưng bởi những khu vực này tiết nhiều bã nhờn nhất trên cơ thể.

Hóc-Môn. Mặc dù thường gặp nhất ở thanh thiếu niên, số lượng người trưởng thành mắc phải mụn trứng cá cũng ngày càng gia tăng, đặc biệt ở phụ nữ đang trải qua quá trình thay đổi hóc-môn trong thời gian mang thai, chu kỳ kinh nguyệt hoặc đang chịu sự tác động của rối loạn hóc-môn như hội chứng đa nang buồng trứng.

Vi khuẩn. Da mụn thường nhờn bóng do sự tiết bã nhờn quá mức. Điều này khiến các vi khuẩn thường vốn vô hại sinh sôi nảy nở nhanh chóng trên da, dẫn đến kích ứng và gây viêm nhiễm tại các tuyến bã nhờn đang phình to.

Gen. Một số bằng chứng cho thấy yếu tố di truyền đóng một vai trò lớn trong sự phát triển của mụn trứng cá. Nếu cả cha và mẹ đều bị mụn trứng cá ở độ tuổi thanh thiếu niên, tỷ lệ con cái của họ mắc phải cũng sẽ cao hơn. Tương tự, nếu cha mẹ có mụn trứng cá ở độ tuổi trưởng thành, con cái của họ cũng có nhiều khả năng gặp điều tương tự.

Bên cạnh những nguyên nhân đã được chứng minh ở trên, có rất nhiều quan điểm sai lầm xoay quanh mụn trứng cá và hầu hết đều mang tính quy chụp cho người bệnh. Ví dụ, ý kiến cho rằng những người bị mụn trứng cá có lối sống không sạch sẽ hoặc không vệ sinh da thường xuyên là hoàn toàn sai lầm. Trên thực tế, việc vệ sinh quá mức khiến da mụn tổn hại nhiều hơn là vệ sinh sơ sài bởi da dễ trở nên kích ứng khi bị cọ xát mạnh. Ngoài ra, người bệnh cũng bị cho rằng đang thực hiện một chế độ dinh dưỡng nghèo nàn.

Trong khi một chế độ dinh dưỡng lành mạnh hiển nhiên luôn mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể, trên thực tế không có tài liệu nào chứng tỏ đồ ăn nhiều dầu mỡ hoặc sô-cô-la khiến mụn trứng cá trở nên trầm trọng hơn.

Đọc thêm về các biện pháp điều trị mụn bằng thuốc

Trong khi nguyên nhân chính dẫn đến mụn trứng cá thường liên quan đến hóc-môn hoặc yếu tố di truyền, một số yếu tố khác cũng khiến triệu chứng bệnh trở nên trầm trọng hơn. Ví dụ:

• Một chế độ dinh dưỡng quá nhiều cacbon hydrat. 
• Dùng quá nhiều sữa bò và các sản phẩm từ sữa.
• Hút thuốc lá.
• Các sản phẩm chăm sóc da và trang điểm gây bít tắc lỗ chân lông.

Mặc dù việc tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia da liễu luôn là một ý kiến hay, kể cả đối với những triệu chứng mới xuất hiện và còn nhẹ (để ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh), có một số quy tắc cần lưu ý như sau:

• Sử dụng nước ấm và sữa rửa mặt phù hợp (nước quá nóng hoặc quá lạnh có thể khiến bệnh trầm trọng hơn).
• Chỉ sử dụng những sản phẩm trang điểm không gây bít lỗ chân lông.   
• Chỉ sử dụng những sản phẩm dưỡng da không gây bít lỗ chân lông
• Để mụn tự biến mất một cách tự nhiên (chạm vào hoặc nặn mụn chỉ khiến tình trạng trở nên nặng nề hơn)

Đọc thêm về các liệu pháp điều trị mụn trứng cá có sử dụng thuốc.